Η Ζωή και ο Πολιτισμός (Ο Ήρωας και ο Θάνατος)



Το μόνο περιουσιακό μας στοιχείο από την στιγμή που γεννιόμαστε είναι ο χρόνος μας. Ο χρόνος που διαθέτουμε και που μας διατίθεται ως Θείο δώρο.

Η μόνη μας βεβαιότητα από την στιγμή που γεννιόμαστε είναι ο θάνατος. Η μοιραία κατάληξη ενός κόσμου φθαρτού και αλύτρωτου.

Η μόνη μας πράξη από την στιγμή που γεννιόμαστε είναι ο αγώνας μας με το μόνο όπλο που διαθέτουμε, τον χρόνο μας, ενάντια σε αυτήν την φρικτή λέξη: τον θάνατο.

Στην αρχή ο αγώνας αυτός γίνεται ασυνείδητα, από την μαγεία που μας προκαλεί η ίδια η ζωή και όλα τα θαυμαστά που περιέχει. Μα αργότερα ο αγώνας εναντίον του θανάτου γίνεται συνειδητός και βαθιά ανθρώπινη ανάγκη.

Δημήτρης Αργασταράς, επίτιμο μέλος Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.


Ό,τι δημιουργεί ο ανθρώπινος αγώνας εναντίον του θανάτου είναι το Έργο. Το Έργο, νοούμενο ως το αποτέλεσμα της έμφυτης ψυχικής, πνευματικής και πρακτικής ικανότητας του ανθρώπου να παράγει συγκεκριμένα αποτελέσματα και να σχηματίζει μορφές.

Από το πιο ποιοτικό καλλιτέχνημα ως το πιο απλό εργαλείο. Από την πιο ιδεώδη πράξη ως τον πιο ανεπαίσθητο μορφασμό. Από την πιο ενδοσκοπική αυτογνωσία μέχρι τις ενστικτώδεις παρορμήσεις για την επιβίωση του ανθρωπίνου είδους. Από τις πρωτογενείς και αμετάβλητες αλήθειες των βασιλείων της μυθολογίας, ως τις διδαχές της ιστορίας και τα γεγονότα της καθημερινής ειδησεογραφίας.

Όλα αυτά αρθρώνουν το οικοδόμημα του ανθρωπίνου Έργου. Όλα αυτά αποτελούν μορφές. Μορφές που επιπλέουν στην θάλασσα των άμορφων δυνατοτήτων που δεν πραγματοποιήθηκαν. Όλα αυτά αποτελούν σχήματα ζωής, που στέκονται σαν μοναχικοί πύργοι ανάμεσα στα σκοτεινά πεδία μιας απέραντης χαοτικής ανυπαρξίας.

Ο Θάνατος είναι ο Μαύρος Άγγελος του χαοτικού βασιλείου. Ο δρεπανιφόρος δούκας του σκότους, που αφαιρεί τη ζωή και απλώνει τα όρια της ανυπαρξίας.

Ο Πολιτισμός είναι η κορωνίδα του ανθρωπίνου Έργου. Ο Πολιτισμός είναι αυτό που δικαιώνει την συνέχεια της ανθρώπινης ζωής, συγκρατώντας Μορφές και Μνήμη, έναντι της Αμορφίας και της Λήθης που πολιορκούν τον Φυσικό Κόσμο. Ο Πολιτισμός είναι το αποτέλεσμα του συνειδητού ανθρωπίνου Αγώνα, που λαμβάνει χώρα για την επιβολή του δικαιώματος της ύπαρξης και για την προσέγγιση του οράματος της ευτυχίας. Ο Πολιτισμός είναι αυτό που δίνει νόημα στη ζωή του ανθρώπου.

Ο Διάβολος είναι αυτός που έχει σκοπό να παραπλανήσει τον άνθρωπο και να τον αποπροσανατολίσει από τον έμφυτο προορισμό του. Και για να το πετύχει αυτό, επιχειρεί να διασαλεύσει τις δομές του Πολιτισμού. Δεν έχει σχέση με το βασίλειο της ανυπαρξίας, είναι όμως το βδέλυγμα της ζωής. Υπάρχει για να δηλητηριάζει και να διαβάλει την ανθρώπινη ζωή. Ο ίδιος δεν μπορεί να δημιουργήσει τίποτα. Μπορεί, όμως, να επηρεάσει την συνείδηση και τις πράξεις των ανθρώπων, μολύνοντας το Πνεύμα τους και νεκρώνοντας κάποιες ικανότητές τους. Όταν το καταφέρνει, οι άνθρωποι παράγουν αρρωστημένο πολιτισμό. Στα πλαίσια του αρρωστημένου αυτού πολιτισμού, το Πνευματικό στοιχείο του ανθρώπου πεθαίνει.

«Πνευματικό δε σημαίνει ¨σεβαστό¨, δε σημαίνει ακόμη ¨ηθικό¨ αλλά ούτε και ¨καλό¨ με τη συνηθισμένη σημασία της λέξης. Πνευματικό σημαίνει το βασιλικό προνόμιο του ανθρώπου που τον κάνει να διαφέρει από τα κτήνη. Εδώ και πολλά χρόνια ο άνθρωπος αρνήθηκε τη βασιλική εσθήτα, σκούπισε απ’ το στήθος του το μύρο της βασιλικής χειροτονίας. Επανειλημμένα έχει δηλώσει ότι δεν είναι Πνευματικό αλλά λογικό ον, ισάξιο με τα ζώα που άλλοτε κυβερνούσε. Δεν θεωρεί πια τον εαυτό του Ορφέα αλλά Κάλιμπαν(1)».

Ο Ήρωας είναι το ανθρώπινο ον που συμπυκνώνει εντός της ύπαρξής του μια κοχλάζουσα ενέργεια ζωής. Η ενέργεια αυτή προικίζει τον ήρωα με την ορμητικότητά της και τον καθιστά ικανό να εκμεταλλευτεί τον χρόνο του με τον καλύτερο τρόπο, να αρπάξει την ιστορία στα χέρια του και να την εξωθήσει στα πέρατα των ενοράσεών του. Επειδή, όμως, η θεϊκή αυτή ενέργεια ρέει στις μεμονωμένες περιπτώσεις των ηρώων, η επίτευξη των στόχων τους καθίσταται δύσκολη, γιατί απαιτεί την κατανίκηση όλων των αντιτιθέμενων δυνάμεων2. Ο Ήρωας είναι η δύναμη της ζωής. Ο Ήρωας είναι εκφραστής και υπερασπιστής του Πολιτισμού. Ο Ήρωας είναι ο εχθρός του Διαβόλου. Ο Ήρωας είναι το αντίθετο του Θανάτου.

Τον Ήρωα χρειάζεται σήμερα ο δυτικός κόσμος για να απεγκλωβιστεί από τον δίπτυχο αρρωστημένο πολιτισμό του εργαλειακού ορθολογισμού από τη μια, και του μοντερνισμού από την άλλη. Ο Ήρωας είναι αυτός που θα επαναφέρει την ψυχή στον χαμένο της θρόνο και θα εγκαθιδρύσει την κυριαρχία της φαντασίας, ως βασικού κέντρου νοηματοδότησης των πραγμάτων.

Σταμάτης Μαμούτος, πρόεδρος Φ.ΛΕ.ΦΑ.ΛΟ.


Υποσημειώσεις
1) Άρθουρ Μάχεν, «Ο Τρόμος», Εκδόσεις Αίολος, μετάφραση Χ. Παπαϊωάννου
2) Ιωάννης Συκουτρής, « Η φιλοσοφία της ζωής», Εκδόσεις Ελεύθερη Σκέψις